Tarihi 

İlçenin bugün Sarıyer olan ismi sırasıyla; Simas’tan Skletrinas’a, daha sonra Mezarburnu (Mesarburnu), Altınyer, Sarıyarve son olarak da Sarıyer olmuştur. Sarıyer’in ilk ismi Simas’ın, anlamı “Kutsal Ana” olarak bilinmekte ancak bazı kaynaklarda “Kutlu/Güzel Akarsu” veya “Kutlu/Güzel Su” olarak da geçmektedir. 1453’ten sonra Anadolu’dan ve Adalar’dan getirilen göçmenlerin yerleştirilmesiyle Sarıyer’de iskan başladı. Osmanlı döneminde devletin ileri gelenleri tarafından bölgeye birçok çeşme, av köşkü, konak ve sahilhane adı verilen yalı yaptırıldı. 1800’lerin sonundan 1960’lı yıllara kadar, Sarıyer’in Boğaz kıyısındaki semtleri daha çok yaz aylarında kalabalıklaşan sayfiye yeri niteliği taşıyordu. Özellikle yolların yapılması ve sahil yolunun genişletilmesinden sonra boş alanlar yerleşime açıldı. 

Semtleri 

Bahçeköy

Bahçeköy’ün kuruluşu 1521 yıllarına dayanmaktadır. 1923’te imzalanan Lozan Antlaşması gereği Osmanlı döneminde Selanik sancağına bağlı 1924 yılında mübadil olarak gelen Müslüman Türkler yerleştirilmiştir. Daha sonra Türkiye’nin değişik illerinden göç almıştır. Son yıllarda televizyon dizilerinin de rağbet ettiği bir yer haline gelmiştir. Sınırları içerisinde Belgrat ormanları yer alır. 

Emirgan

İstanbul’un Boğaz semtlerindendir. Sahilindeki çay bahçelerinin manzarası ilk günden bu yana övülmüştür. Padişah I. Abdülhamit, bugün Emirgan’ın bulunduğu bölgeyi iskana açmıştır. İsmiyle ilgili rivayet, IV. Murat’ın paşası Emir Güne Han’a dairdir. Bu ismin bozulmasından Emirgan adını aldığı rivayet edilir. İskelesi ve parkları görülmeye değerdir. 

İstinye

Çok eski bir yerleşim yeridir. Osmanlı tarihinin en bilinen metinlerinden olan “Evliya Çelebi Seyahatnamesi”nde anılır. Bizans dönemindeki adı Stenia’dır. Kuzeyde Yeniköy, güneyde Emirgan semtleriyle sınırlıdır. Semt, Boğaz’ın büyük koylarından biri olan İstinye Koyu’nun kuzey ve kuzeybatı doğrultusundaki sahil şeridinde ve yamaçlarında yerleşim gösterir. 1912 yılında kurulmuş olan İstinye Tersanesi 1991 yılında kaldırılmıştır. Neslişah Sultan Camii, Kürkçübaşı Mescidi, Mahmutçavuş Mescidi ve İstinye Hamamı tarihi zenginliğini teşkil eder. Abdulhamid Çeşmesi 1782 tarihlidir fakat günümüze ulaşmamıştır. ABD Konsolosluğu bu semtin sınırları içinde yer alır. 

Rumeli Hisarı

Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul’un fethinden önce boğazın kuzeyinden gelebilecek saldırıları engellemek için Anadolu yakasındaki Anadolu Hisarı’nın tam karşısına inşa ettirilmiştir. Burası boğazın en dar noktasıdır. Mekânda uzun yıllardır “Rumeli Hisarı Konserleri” düzenlenmektedir. Sarıyer, İstanbul’da bulunan Rumeli Hisarı, 30 dönümlük bir alanı kapsamaktadır. Anadolu Hisarı’nın karşısında İstanbul Boğazı’nın 600 metrelik en dar ve akıntılı kısmında inşa edilmiş bir hisardır. 90 gün gibi kısa bir sürede tamamlanan hisarın üç büyük kulesi, dünyanın en büyük kale burçlarına sahiptir.

Rumeli Hisarı’nın adı Fatih vakfiyelerinde Kulle-i Cedide; Neşri tarihinde Yenice Hisar; Kemalpaşazade, Aşıkpaşazade ve Nişancı tarihlerinde Boğazkesen Hisarı olarak geçmektedir. En çok rağbet gören Boğaz semtlerinden biridir. 

Tarabya

Deniz kenarındaki tavernaları, balık lokantaları ile ünlüdür. Adı terapi anlamındaki Therapia’dan gelir.

5.yy’da adı “Therapeia” (tedavi) olarak Patrik Attikos tarafından değiştirilir . 14.yy’da Beyaz Reis’in filosuna yenilen Venedik kalyonların bu koya sığınarak yok olmaktan kurtulmuştur . 16.yy’da II. Selim’in burada balık yemeyi sevdiği rivayet edilir. 18 ve 19. yy’da Fenerli Rumlar için sayfiye yeri olur. Bugün Marmara Üniversitesi’ne ait olan bölüm ise eski prens Alexandre Ypsilanti yalısıdır. Birçok yat ve tekneye ev sahipliği yapan marinası, Huber Köşkü ve meydanında bulunan dev çınar ağacı ile İstanbul’un popüler kıyı semtlerinden birisidir.

Yeniköy

Tarabya ve İstinye arasında yer alır. İstanbul’un fethi sırasında harap bir semtken Osmanlılar tarafından 16. yy’da imar edilmiş 18. yy’dan beri de hep seçkin bir semt olmuştur. Günümüzde Yeniköy, sahil kesimlerinde İstanbul’un seçkin ve zengin zümresinin yaşadığı, sahile inen yamaçlarda çeşitli sitelerin yanında eski evlerin yer aldığı, daha yukarıda yeni yapılan sitelerin olduğu bir Boğaziçi semtidir. En çok tercih edilen yer ise Köybaşı caddesidir. Türkiye’nin en zengin ailelerinden Vehbi Koç ailesinin oturduğu Tugay Apartmanı da ünlülerin bulunduğu müstakil bir sitedir.

Önemli tarihi yapılar ve makânlar

Avusturya Elçiliği Yazlığı

Büyük Tarabya Oteli

Emirgan Camii

Huber Köşkü

Maslak Kasırları

Mihrişah Valide Sultan Çeşmesi

Neslişah Sultan Camii

Ahmet Kemali Efendi Çeşmesi

Rumeli Hisarı

Sadberk Hanım Müzesi

Sait Halim Paşa Yalısı

Sakıp Sabancı Müzesi

Sultaniye Sarayı

Şerifler Yalısı

Telli Baba Türbesi