Tarihi
Çatalca ilk çağ boyunca Metraj veya Matrai, Metron ve Metris şeklinde anılmıştır. Sonradan “Çatalca” diye anılmasındaki güçlü rivayet, coğrafyayla ilgilidir. Çatala benzeyen bir dağın eteğinde kurulmuştur. Yüzölçümü bakımından İstanbul ilinin en büyük ilçesidir. İstanbul’un batı sınırında kurulmuş bir kent merkezidir. 1865 yılında, Tanzimat sonrası yapılan vilayet düzenlemelerinde “Meclis-i İdare-i Liva-yı Zabtiyye”ye bağlanan ilçe, 1924 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle vilayet merkezi yapılmıştır. 26 Haziran 1926 tarihli kanunla tekrar ilçe haline getirilerek İstanbul’a bağlanmıştır. Fatih Sultan Mehmet’in “Bu şehri Allah’a emanet ettim” dediği rivayet edilen Çatalca, stratejik yönden çok önemli bir ilçedir. Tarihî bakımdan birçok önemli yapıya ve merkeze ev sahipliği yapar. 

Tarihî turistik yapılar ve binalar
Ferhatpaşa Camii ve Çeşmesi
Çatalca’nın imarında önemli rolü olan Osmanlı sadrazamlarından Ferhat Paşa; 16. yüzyıl sonunda Osmanlı’nın en büyük mimarı Mimar Sinan’a cami, sübyan mektebi ve çeşmeden oluşan bir külliye inşa ettirmiştir. Cami kapısı ve çeşme üzerinde yer alan kitabelerde, külliyenin inşa tarihi Hicri 1006, Miladi 1597–98 olarak görülmektedir. Balkan Savaşları sırasında büyük ölçüde tahrip olan yapı sonradan onarılmış, 1990’lı yıllarda da kalem işleri yenilenmiştir. Klasik Osmanlı mimarisinin önemli örneklerinden biri olan Cami, kare planlı ve merkezi kubbelidir.

Anastasia Surları
Erken Bizans Dönemi eseridir. Anastosios I zamanında (491 – 518) tamamlanmıştır. Karadeniz ile Marmara Denizi arasında kesintisiz olarak devam eden yaklaşık 55 km. uzunluğundaki surlar; Karadeniz’de, Çatalca İlçesi Karacaköy – Evcik İskelesi’nden başlayarak, Silivri İlçesi Altınorak Sitesi yanı başındaki Marmara Denizi’ne ulaşmaktadır. Balkanlar’dan gelebilecek saldırılardan korunmak amacıyla inşa edilen surların bir diğer görevi de, şehri besleyen su sistemini ve buna bağlı olarak su kemerlerini koruyarak lojistik güvenliği sağlamak olmuştur. Duvarlarının büyük bölümü 1940 yılına kadar ayakta kalmasına karşın, bugün bu süreklilik ne yazık ki görülememektedir.

Su Kemerleri
Bizans Dönemi’nde Konstantinopol’ün su ihtiyacını karşılamak için, Gümüşpınar Köyü yakınlarında inşa edilen ve halen ayakta olan “Kurşun Germe” ve “Ballı Germe” Su Kemerleri, Çatalca’nın önemli tarihi eserlerindendir. Osmanlı Dönemi’nde de İstanbul’a su taşımaya devam eden bu su kemerleri; Binkılıç, Aydınlar, Karamandere, Belgrat, Çiftlikköy, Başakköy, Kalfaköy, Dağyenice, Yazlık güzergâhı boyunca tarihe tanıklık etmiştir.

Çatalca Hamamı
Padişah IV. Mehmed’in şehzadeliği esnasında inşa edilmiştir. Altı küçük kubbesi ve altı adet de halveti bulunan bu tarihi yapı da, ne yazık ki Balkan Savaşları’ndan nasibini almış, savaşın akabinde harap olmaya terk edilmiştir. Ancak 1940 – 41 tarihleri arasında restore ettirilerek, işlevi günümüze kadar sürecek duruma getirilmiştir. Halen faaliyettedir.

İnceğiz Mağaraları
Bulunduğu köye adını da veren bu mağaraların 9. yy’da Cenevizlilerden kaldığı bilinmektedir. Barınma amacı ile yapılan mağaralar daha sonra kilise olarak kullanılmıştır. Bu amaçla kullanıldığı tavandaki haç işaretlerinden anlaşılmaktadır. Mağara, orman ve akarsuyun birleştiği görülmeye değer bir doğa harikasıdır. Kemal Sunal’ın Davaro ve Tarkan filmleri gibi birçok Yeşilçam klasiğine ev sahipliği yapmıştır. Piknikçilerin ve doğaseverlerin de vazgeçilmez mekânıdır.

Mübadele Müzesi
Kaleiçi mahallesinde bulunan ve “Eski Rum Tavernası” olarak tescillenmiştir. 2010’da restore ettirilen yapı, “Mübadele Müzesi” olarak hizmete açılmıştır. Türkiye’nin ilk göç temalı müzesidir. Ödüllü bir “konsept müze” olan bu yapı, İstanbul’a gelen yerli ve yabancı ziyaretçiler tarafından büyük rağbet görmektedir.